اولین مسئله ای که هر کس برای شروع و مطرح کردن دعوا با آن روبرو می شود این است که موضوعی که قصد پیگیری آن را دارد چه عنوانی را دارا می باشد و جز کدام یک از دعاوی است تا بتواند دادگاه صالح برای اقامه دعوی خود را تشخیص دهد.
یکی از انواع دعاوی در قانون ، دعاوی حقوقی است ، دعاوی حقوقی در مورد امور حقوقی و مدنی است که در قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی این امور و نحوه رسیدگی به آنان مطرح شده است .
دعاوی حقوقی بر خلاف دعاوی کیفری مربوط به جرم و مجازات نمی شود و افرادی که برای دعوای حقوقی به دادگاه میروند افرادی هستند که حقوقشان نقض گردیده و می خواهند با طرح دعوا به حقوق خود برسند.
دعاوی حقوقی چیست؟
باید گفت دعاوی حقوقی زمانی مطرح می گردد که افراد برای گرفتن حق خود و برای جبران خسارت ناشی از نقض این حقوق به دادگاه ها مراجعه می کنند نه همانند دادگاه کیفری برای پیگیری جرم، در واقع هدف از طرح دعوای مدنی رسیدن به حق می باشد .
امور حقوقی به دو دسته اموال و اشخاص تقسیم می گردند . مصادیق موضوعات برای طرح دعاوی حقوقی عبارتند از : امور خانواده از جمله : طلاق، ازدواج ،مهریه، نفقه ، حضانت و غیره امور قراردادها و عقود مانند : خرید و فروش ، اجاره و رهن ، وقف و .... و یا سایر امور حقوقی به عنوان مثال ارث، مالکیت ، وصیت و غیره
دادگاه های صالح دعاوی حقوقی و آیین دادرسی در امور حقوقی
دعاوی حقوقی برای احراز جرم و مجازات مجرم نیست بلکه هدف از طرح آن حل اختلاف میان اشخاص و رسیدن هر فرد به حقوق خود می باشد و افراد ، باید برای طرح دعاوی حقوقی خود ، نمونه فرم دادخواست بدوی یا تجدید نظر را به مراجع صالح ، تقدیم نمایند.
مرجع صالح برای رسیدگی به امور حقوقی فوق دادگاههای عمومی دادگستری هستند که تشریفات و نحوه رسیدگی به دعاوی مدنی در قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده است . لازم به ذکر است به فردی که دعوای حقوقی درخصوص یکی از موضوعات فوق مطرح می کند خواهان می گویند و شروع رسیدگی در امور مربوط به موضوعات حقوقی با ارائه دادخواست آغاز می گردد .